تاریخچه ایمپلنت های دندانی
از هزاران سال پیش بشر در فکر جایگزینی دندانهای از دست رفته بوده است. روشهای گوناگون با مواد مختلف امتحان گردید تا بالاخره دکتر Branemark سوئدی موفق گردید ایمپلنتی (implant) از جنس تیتانیوم را بعنوان پایه جایگزین کننده ریشه بصورت علمی عرضه کند. از آن به بعد تمام پیشرفتهای علم معطوف به فرم ایمپلنت و سطح ایمپلنت گردید تا بیشترین موفقیت دراز مدت را داشته باشد. تا چند سال پیش ایمپلنت دندان یک عمل لوکس برای افراد خاص به حساب می آمد و تعداد کمی از دندانپزشکان این عمل را انجام می دادند ولی امروزه با گسترش علم و ساده تر شدن روند کاشت دندان و برگزاری گسترده تر کلاسهای آموزش ایمپلنت، این معجزه دندانپزشکی در دسترس همگان قرار دارد. امری که تا چند دهه گذشته متصور نبود. سالیان قبل دندانپزشکان می بایست توضیحات مفصلی درباره ایمپلنت و لزوم آن جهت جایگزینی دندانهای از دست رفته برای مراجعین بدهد و آنها را جهت ایمپلنت دندانی کردن توجیه کنند ولی امروزه در صد زیادی از جراحی های ایمپلنت به درخواست خود مراجعین صورت می گیرد.
چند سئوال متداول درباره ایمپلنت های دندانی
۱٫ ایمپلنت (implant) دندانی چیست؟
ایمپلنت دندانی قطعه ای از فلز تیتانیوم است که اغلب به شکل ریشه دندان می باشد و داخل استخوان فک قرار داده میشود.ایمپلنت دندانی بعنوان پایه ای جهت قرار دادن پروتز روی آن استفاده می شود و باز سازی تاج دندانهای از دست رفته با استفاده از این پایه ایمپلنت مقدور می گردد.
۲٫ چه کسانی کاندید ایمپلنت هستند؟
افرادی که به هر علتی دندان ازدست داده باشند کاندید ایمپلنت هستند.
ایمپلنت جهت جایگزینی دندان تا بازسازی همه دندانها را در بر می گیرد. در
مورد از دست دادن یک یا چند دندان دیگر نیازی به تراش دندانهای مجاور
بعنوان پایه پروتز نیست. ایمپلنت داخل استخوان قرار می گیرد و روکش روی همان ایمپلنت بدون اتکاء به دندانهای مجاور قرار داده می شود.
در مورد بیمارانی که دندانهای زیاد یا همه دندانها را از دست داده باشند با قرار دادن چند ایمپلنت در
فک آنها و استفاده از آنها بعنوان پایه می توان پروتز متکی بر ایمپلنت جهت
جایگزینی دندانهای از دست رفته قرار داد. در مورد بیماران کاملأ بی دندان
می توان با قرار دادن حداقل دو ایمپلنت دندانی در هر فک پروتزی متحرک ولی محکم و بدون لغزش و لقی در اختیار بیمار قرار داد.
حتی در مورد بیماران بی دندان که در حال استفاده از پروتز متحرک هستند می توان با قرار دادن دو پایه ایمپلنت دندانی در فک آنها همان پروتز را با کمترین هزینه کاملأ محکم و باثبات کرد.
۳٫ جنس ایمپلنت های دندانی چیست؟ اجزاء تشکیل دهنده ایمپلنت های دندانی کدامند؟
ایمپلنت های دندانی از جنس فلزات مختلف و حتی سرامیک ها هستند ولی اغلب ایمپلنت های دندانی از جنس تیتانیوم هستند. ایمپلنت های دندانی از دو جزءاصلی تشکیل شده اند: فیکسچر و اباتمنت.
فیکسچر ایمپلنت داخل استخوان قرار دارد و قسمت اباتمنت ایمپلنت روی آن قرار می گیرد و نهایتا روکش چینی با فرم دندان روی آن قرار داده می شود.
۴٫ میزان موفقیت ایمپلنت های دندانی چقدر است؟
امروزه بطور متوسط موفقیت در کاشت ایمپلنت های دندانی بیش از ۹۵ درصد است ولی درصد میزان موفقیت در ایمپلنت های دندانی به موارد زیر بستگی دارد:
الف) بیمار: بیمار باید از سلامت برخوردار باشد و به بیماری مزمن ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مبتلا نباشد. اخیرا دچار مشکل شدید قلبی (جراحی قلب یا انفارکتوس) نشده باشد. دیابت کنترل نشده ورادیوتراپی و بیماری لثه و دهان نداشته باشد. همچنین استعمال سیگار و مشروبات الکلی از عوامل محدود کننده عمل ایمپلنت دندانی هستند.
ب) دندانپزشک: دندانپزشکی که ایمپلنت دندانی را انجام می دهد باید دوره های لازم ایمپلنت را دیده باشد و مهارت و تجربه کافی در انجام ایمپلنت داشته باشد، همچنین تمام شرایط بیمار از نظر سلامت بدن و فاکتوهای مهم داخل دهانی را ارزیابی کند و با رعایت اصول کنترل عفونت مبادرت به انجام جراحی ایمپلنت دندانی نماید.
ج) ایمپلنت دندان: فاکتور مهم دیگر در مورد میزان موفقیت ایمپلنت مخصوصا در دراز مدت خود ایمپلنت است. امروزه شرکت های سازنده ایمپلنت دندان بسیار زیاد و متنوعند. قیمت های ایمپلنت بسیار متنوع است و هر کدام از کمپانی های سازنده روی نکاتی تاکید دارند که در ساخت ایمپلنت دندان از
آن بهره جسته اند. دندانپزشک با توجه به بودجه بیمار و مسائل تکنیکی و
مزیت های ایمپلنت در محدوده قیمت مورد نظر، مبادرت به انتخاب یک سیستم می
کند .
در کل ایمپلنتی مناسب است که میزان جوش خوردن آن به فک، بالا باشد
(osseointegration) و میزان تحلیل استخوان اطراف آن در طول زمان کمتر
باشد.
د) مراقبتهای بعدی: بیمار نقش بسیار مهمی در طول عمر ایمپلنت دندان و موفقیت دراز مدت آن دارد. عدم استعمال دخانیات و مشروبات الکلی و رعایت بهداشت دهان و دندانها و لثه، مراجعات منظم به دندانپزشک و اطمینان از سلامت لثه و عدم وجود جرم دندانی و پوسیدگی در دندانهای دیگر همه و همه موفقیت دراز مدت ایمپلنت دندان را افزایش می دهد.
۵٫ کاشت ایمپلنت های دندانی به چه صورت است؟
کاشت ایمپلنت در
مطب دندانپزشکی و با بی حسی موضعی (نظیر معالجات متداول دندانها) و توسط
جراح دندانپزشک ورزیده انجام می گیرد. برای کاهش احتمال درد و عفونت ممکن
است دندانپزشک داروهائی تجویز کند که قبل و بعد از عمل کاشت ایمپلنت مورد استفاده قرار گیرند.
۶٫ طول درمان ایمپلنت دندان چقدر است؟
طول
مدت جراحی معمولا از نیم ساعت تا دو ساعت می باشد و بسته به تعداد
ایمپلنتها و شرایط فکی بیمار تغییر می کند. در مواردی که علاوه بر کاشت ایمپلنت دندان نیاز به پیوند استخوان و یا تغییر شرایط کف حفره سینوس در فک بالا نیاز باشد، زمان کاشت ایمپلنت دندان بیشتر خواهد بود.
پس
از کاشت ایمپلنت تا قرار دادن پروتز روی آن زمانی حدود ۶ هفته تا ۳ماه
موردنیاز است، تا کاملا ایمپلنت ها در شرایط بدور از تکان و لرزش به آرامی
به استخوان فک بیمار جوش بخورد و ایمپلنت دندان در
جای خود کاملا محکم شود سپس دندانپزشک مبادرت به قرار دادن پروتز روی
ایمپلنت می کند. البته در مواردی باتوجه به کمیت استخوانی فک بیمار و نوع ایمپلنت دندان خاصی
که طراحی شده است، بار گذاری فوری روی آن می تواند صورت گیرد، بنا به
تشخیص جراح دندانپزشک می توان بلافاصله پس از جراحی کاشت ایمپلنت، پروتز را
روی ایمپلنت دندان قرار داد.
۷٫ عوارض جراحی ایمپلنت دندان چیست؟
پس از جراحی ایمپلنت دندان بسته
به مدت زمان کیفیت استخوان و واکنش های بافتی بیمار، مقداری درد و تورم در
ناحیه جراحی ایمپلنت قابل پیش بینی است که در صورت لزوم جراح دندانپزشک
قبل و بعد از عمل کاشت ایمپلنت دندان با تجویز داروآنرا به حداقل می رساند.
۸٫ نقش ایمپلنت دندانی در حفظ استخوان فک چیست؟
حجم
استخوان فک علاوه بر کارآیی آن بعنوان محافظ ریشه دندان در ظاهر افراد هم
تاثیر به سزائی دارد. ایمپلنت های دندانی در نقاطی که دندان از دست رفته
است می توانند حجم استخوان فرد را حفظ کنند و با بهبود ظاهر صورت در بهبود
کیفیت زندگی افراد تاثیر به سزائی بگذارند.
۹٫ هزینه انجام ایمپلنت دندانی چقدر است؟
هزینه انجام ایمپلنت دندانی در بسیاری موارد با انجام درمانهای سنتی تفاوت چندانی ندارد. فاکتورهای تعیین کننده هزینه خود ایمپلنت،
دستمزد جراح دندانپزشک، هزینه مواد مصرفی اضافی در صورت لزوم (پودرپیوند
استخوان) و هزینه لابراتواری می باشد، که البته بهتر است قبل از انجام عمل ایمپلنت دندانی بطور شفاف هزینه مربوط به ایمپلنت مورد توافق قرار گیرد.
۱۰٫ آیا درمان ایمپلنت دندانی با دندانپزشکی زیبائی همسو است؟
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی ایمپلنت، بیشترین توجه معطوف به زیبائی دندانهای متکی بر ایمپلنت به همراه موفقیت دراز مدت آنها است. تطابق فرم و ظاهر استخوان ناحیه ای که ایمپلنت در
آن قرار دارد با بقیه فک و هماهنگی دندان جایگزین شده توسط ایمپلنت با
بقیه دندانها، هنر دندانپزشک است. البته لازم به ذکر است که همیشه درمان
ایده آل تامین زیبائی ۱۰۰درصد را نمی کند و با توجه به شرایط موجود مخصوصا
حجم لثه و استخوان فک بیمار جراح دندانپزشک متبحر، بالاترین حد زیبائی را
در کاشت ایمپلنت لحاظ می کند.
مطالب مرتبط: